احتمالا تا به حال به پس از مراجعه به فروشگاه‌های مختلف، حتماً با انواع مختلف شیرها آشنا شده‌اید. شیر پاستوریزه، شیر فرادما، و شیر مدت‌دار هر یک ویژگی‌های خاص خود را دارند. اما یکی از انواع شیر که به تازگی محبوبیت بیشتری پیدا کرده، شیر ESL (Extended Shelf Life) است.

شیر با ماندگاری طولانی، یکی از مدرن‌ترین فناوری‌های تولید در اروپا است که سهم قابل توجهی از تولید شیر را به خود اختصاص داده است. ماندگاری این شیر در یخچال در صورتی که درب محصول باز نشده باشد بین 14 تا 16 روز است.

ماندگاری بالای این شیر توسط دو فناوری اصلی زیر اعمال می‌شود:

معمولاً دو فرآیند بالا با یک عملیات پاستوریزاسیون حرارتی نهایی برای برآورده کردن الزامات کلی ترکیب می‌شوند. سیستم‌های حرارتی مورد استفاده برای پردازش شیر ESL دو نوع عمده مستقیم و غیر مستقیم هستند. در سیستم‌های مستقیم، گرمایش از طریق تماس مستقیم بین بخار و محصول انجام می‌شود. در سیستم‌های غیرمستقیم، گرما از طریق یک مانع فولادی ضد زنگ در مبدل حرارتی از بخار یا آب داغ به محصول منتقل می‌شود.

تاریخچه تولید شیر ESL به نیمه‌های دهه 90 میلادی در آلمان بازمی‌گردد. در آن زمان، یک کشاورز که به تولید لبنیات ارگانیک مشغول بود، متوجه شد که میزان تولید شیر ارگانیک او از فروش آن پیشی گرفته است. با این حال، او تمایلی به تبدیل شیر باکیفیت خود به شیر فرادما نداشت.به همین دلیل، او به بزرگ‌ترین تولیدکننده شیر در منطقه‌اش مراجعه کرد و این دو نفر ایده تولید اولین شیر به روش ESL را شکل دادند. در سال 1996، این نوع شیر برای نخستین بار در سوپرمارکت‌های آلمان عرضه شد.

با وجود مزایای متعدد شیر ESL برای کشاورزان و تولیدکنندگان، خرده‌فروشان آلمانی در ابتدا تمایل چندانی به فروش این محصول نداشتند و شیر ESL تا سال 2005 همچنان یک محصول خاص با مخاطبان محدود باقی ماند.در نهایت، تغییرات مقررات اتحادیه اروپا در سال 2005 به تولیدکنندگان این امکان را داد که به مشتریان خود اعلام کنند که شیر ESL هیچ تفاوتی با شیر پاستوریزه سنتی ندارد. این امر موجب شد که شیر پاستوریزه به راحتی با شیر ESL جایگزین شود و همچنان برچسب «شیر تازه» را روی محصولات خود حفظ کند.

این تحولات باعث شد که سهم بازار شیر ESL در آلمان از 14 درصد در سال 2005 به 80 درصد در سال 2008 افزایش یابد. همچنین با رشد سهم بازار، قیمت شیر ESL به طور قابل توجهی کاهش یافت. اگرچه در سال‌های اولیه به دلیل نوآوری‌اش قیمت بالایی داشت، اما امروزه قیمت آن با دیگر انواع شیر برابر شده است.

خواص طعمی: خواص چشایی شیر ای اس ال، مشابه شیر پاستوریزه است. شیر ESL طعم پخته شده قوی که مشخصه شیرهای فرادما است را ندارد. این امر، نوشیدن آن را لذت‌بخش‌تر می‌کند.

عمر طولانی: ماندگاری شیر ای اس ال طولانی است. شیر ESL در مقایسه با دیگر روش‌های پاستوریزاسیون استاندارد، طول عمر بسیار بیشتری دارد.

قیمت اقتصادی: شیر ای اس ال نسبت به شیرهای فرادما ارزان‌تر است. در حالی که اجرا و پردازش شیر به روش ESL نسبت به پاستوریزاسیون استاندارد گران‌تر است، به دلیل نیاز به دمای پایین‌تر و فرآیندهای بسته‌بندی ساده‌تر، قیمت نهایی آن از شیرهای فرادما ارزان‌تر است.

در تولید شیر های ESL از هیچگونه مواد نگهدارنده استفاده نمی‌شود ، ماندگاری بیشتر این محصولات نسبت به محصولات پاستوریزه، مربوط به روش فرآیند حرارتی و شرایط بسته بندی فوق تمیز می‌باشد.) این محصول با روش حرارت دهی با دمای 125 درجه سانتیگراد به مدت 3 ثانیه فراپاستوریزه می شود،که به دلیل کوتاه بودن زمان حرارت دهی باعث حفظ مواد مغذی شیر و به دلیل دمای بالا و باکتوفیوژ اعمال شده ، مدت زمان ماندگاری شیر تا 20 روز امکان پذیر می باشد.

زمان ماندگاری شیر استریل به دلیل نوع بسته بندی (6 لایه ) و روش سالم سازی (دمای 145 درجه مدت 4-2 ثانیه) آن است و به هیچ وجه از مواد نگهدارنده شیمیایی استفاده نمی شود.

به علت سهولت و اطمینان خاطر مصرف کننده از جهت تازگی شیر مصرفی خود 3 تاریخ بر روی بطری شیر درج شده است که به ترتیب زیر می‌باشد: * تاریخ تولید * تاریخ عرضه *  تاریخ انقضا

به طوری کلی در طول فرآیند پاستوریزاسیون، تمامی باکتری‌های بیماری زا و میکروارگانیسم‌های مضر شیر بر اثر حرارت و گرما در مدت زمان کوتاه از بین می‌روند. در نتیجه شیرهای پاستوریزه نیازی به جوشاندن در مدت زمان طولانی ندارند، اما در صورتی که می خواهید از سالم بودن شیر اطمینان حاصل کنید کافی ست شیر را برای حدودا 6 دقیقه بر روی حرارت ملایم قرار دهید و زمانی که جوش‌های ریز روی شیر مشاهده کردید، می‌توانید شیر را از روی حرارت بردارید و نوش جان کنید.

برای خرید انواع شیرهای ساده و طعم‌دار ESL میتونین از فروشگاه خودمون استفاده کنین!